Instrumenty smyczkowe odnajdują się w każdym gatunku muzycznym. Możemy je spotkać zarówno w regionalnych kapelach ludowych jak i w największych orkiestrach symfonicznych świata. Współczesne orkiestry rozrywkowe obowiązkowo muszą mieć sekcję smyczków. Co raz częściej smyczki wykorzystywane są również w zespołach jazowych a nawet rockowych. Oczywiście w trio jazzowym nikogo nie będzie dziwił kontrabas, który jest takim starszym bratem współczesnej gitary basowej. Również i skrzypce w kameralnych zespołach jazzowych już od wielu lat są spotykane. Natomiast pojawienie się skrzypiec w zespołach hard rockowych jeszcze 40 lat temu wzbudziłoby nie lada sensację. Dziś takie konfiguracje już stają się codziennością. Ale właśnie to dowodzi, że instrumenty te są bardzo uniwersalne jeżeli chodzi o wykorzystanie ich potencjału w przeróżnych gatunkach i stylach.
Zobacz struny do instrumentów smyczkowych
Dlatego rozpoczynając naukę na instrumencie smyczkowym perspektyw muzyczne naprawdę są duże. Oczywiście takim najbardziej rozpoznawalnym instrumentem w tej grupie są skrzypki, które brzmią najwyżej i mają najostrzejsze brzmienie z całej rodziny smyczkowatych. Trochę niżej brzmieć będzie altówka, która rozmiarowo jest też trochę większa od skrzypiec. I tutaj mamy w instrumentach smyczkowych (zresztą podobnie, jak ma to miejsce też w innych grupach instrumentów) taką zależność, że im instrument większy, tym jego brzmienie będzie niższe. Zarówno na skrzypcach jak i na altówce gra się tak samo opierając instrument na ramieniu. Na instrumentach tych możemy grać zarówno stojąc jak i siedząc.
Kolejnym instrumentem smyczkowym jest wiolonczela, która jest już znacznie większa niż skrzypki czy altówka. Tu gramy na siedząco obejmując kolanami pudło rezonansowe, a instrument dodatkowo oparty jest za pośrednictwem nóżki o podłożę, na którym się znajdujemy. Natomiast najniżej brzmiącym instrumentem smyczkowym jest oczywiście kontrabas. On również jest oparty o ziemię z tym, że ze względu rozmiar instrumentu, na kontrabasie gramy na stojąco. Każdy z tych instrumentów posiada po cztery struny, na których gramy pociągając smyczkiem, ale nie tylko. Oczywiście wszystko zależy od gatunku muzycznego, bo np.: w big bandach jazzowych kontrabasiści nie używają w ogóle smyczka, tylko grają palcami. Natomiast w muzyce klasycznej ten smyczek zdecydowanie dominuje.